Persvrijheid

Goed dat de Provinciale Zeeuwse Courant na het NOS-journaal ook aandacht heeft voor de actie van Zeeland TOLVRIJ om een referendum te willen houden. Democratische besluitvorming knapt enorm op als burgers goed geïnformeerd zijn; de media zouden het tot hun taak moeten rekenen om daar een hoofdrol in te spelen.  Jammer dat de PZC zich weer laat meetrekken in het frame van die ene grote belanghebbende in dit verband: de provincie.  De reactie op het initiatief van Zeeland TOLVRIJ om een referendum aan te vragen binnen de mogelijkheden die ons bestuurlijk bestel ons biedt laat zien dat waardevrij informeren een vak is. Iets vooraf kansloos verklaren is eigenlijk net als het vooraf verklaren dat je toch niet luistert naar de uitslag; dé manier om Zeeuwen monddood te maken. Het verzoek op die manier framen doet geen recht aan  de intenties van de initiatiefnemers.  

Onze inwoners hebben in deze Coronatijd nauwelijks mogelijkheden gehad om hun volksvertegenwoordigers recht in de ogen te kijken toen het ging om een hernieuwd pakket om de gevolgen van de weggetrokken overheidsdiensten en -voorzieningen te compenseren. Sterker nog, er moest met één mond gesproken worden voor de Zeeuwen door de Provincie, Vlissingen en het Waterschap. Zeeland TOLVRIJ heeft dat ook aangekaart bij verschillende gemeenteraden. Het kwaad was echter al geschied, er werd Zeeuws-breed een motie aangenomen waarbij de gemeenteraden zichzelf buitenspel zetten.

Wij hebben gezien waar dat toe geleid heeft; er is een besluit genomen over een  pakket dat veel Zeeuwen liever anders ingevuld hadden gezien.  Terwijl het gaat om structuurversterking word je uitgesloten mee te praten de toekomst van Zeeland.  Als dan de stichting gebruik wil maken van de mogelijkheid een referendum te houden om Zeeuwen wel de mogelijkheid te geven daar nog iets van te vinden dan kom je blijkbaar boven het maaiveld uit en zwaait respectloos de zeis…

Toegegeven, het is nogal wat om het op te nemen tegen de macht van de provincie, sommigen noemen het in een column zelfs naïef. Dat mag echter niet het zicht belemmeren op het feit dat deze organisatie het grootste belang heeft bij het in stand houden van de tolheffing.  Als de  je de tunnel niet meer mag exploiteren dan kun je ook niet meer incasseren.  En nu de kwestie op landelijke podia wordt besproken en de politiek niet langer doof blijkt, gaan degenen die niet willen veranderen natuurlijk harder roepen. Het is aan de media om niet mee te gaan roepen, maar alle kanten te belichten.  Juist dat heb ik in de berichtgeving van de afgelopen dagen gemist.

Daarom nog wat extra argumenten voor een completer beeld.  Slimme economen weten dat tolheffing slecht is voor de economie. Ze promoveerden er zelfs op, zoals NWO-onderzoeker Ioannis Tikoudis.  Wie op een plek woont zonder veel openbaar vervoer, is op de auto aangewezen voor het woon-werkverkeer. Stel dat je verplichte vaste werktijden hebt en bovendien tol moet betalen, dan fungeert die tol als extra belasting op je inkomen. Tolheffing kan op die manier leiden tot een minder hoog arbeidsaanbod en zelfs een verminderd bruto binnenlands product. En dat is alleen nog het woon-werkverkeer.  Als 28% van de bevolking van Zeeland, ruim 100.000 mensen,  achter een tolbarrière zit mag je er van uit gaan dat er ook veel mensen zijn die het volle pond moeten betalen of moeten carpoolen, die niet bij hun werkgever kunnen declareren, die spullen moeten bezorgen of bij hun moeder mantelzorg verlenen, of in deeltijd werken. Als de tunnel niet zoveel geld zou opleveren, was er nooit een andere tunnel van betaald, zouden er ook geen plannen zijn om nog meer infrastructuur uit de tunnelpot te financieren en zou de provincie zeker niet zo hard roepen.

Dat de tunnel niet de beloofde voorspoed heeft gebracht kan zelfs de meest optimistische bestuurder niet volhouden.  Sterker: die tunnel kost  honderden miljoenen aan tol, vergroot inkomensverschillen en werkt eerder als een rem op economische ontwikkeling dan als een stimulans. Dat kan toch niemands bedoeling zijn.  Als je dan wilt praten over economische structuurversterking van Zeeland en je krijgt vanuit het Rijk een helpende hand aangereikt, dan pak je deze met beide handen aan en kom je niet met het verhaal dat tolvrij maken de provincie een 450 miljoen zou kosten. Na een vraag werd het al 50 miljoen minder en werd ook gesteld dat de  provincie dan 200 miljoen voor de NV ter exploitatie kan schrappen. Zou met dat bedrag het tolvrij maken van de tunnel wel in het compensatiepakket hebben gepast?

Ik zou met veel plezier een verhaal in de PZC zien, gebaseerd op goeie onderzoeksjournalistiek, waarin uit de doeken wordt gedaan hoe het verhaal financieel echt in elkaar zit. Dan kan meteen worden meegenomen dat ongeveer alle andere wegen, bruggen, tunnels en andere werken waar we allemaal gebruik van kunnen maken, door ons allemaal worden betaald uit onze gezamenlijke pot gevoed door wegenbelasting, BPM en brandstof accijnzen.  En voor de menselijke toets zou ik graag verhalen willen zien zoals: "Wat betekent tolheffing nu voor jou?" In plaats van:  "Wat betekent Zeeuw zijn voor jou? Dan raakt Zeeland veelzijdig en goed geïnformeerd.  Laat vervolgens de goed geïnformeerde Zeeuw ja of nee zeggen op de vraag of hij of zij in kan stemmen met het compensatiepakket.

Heeft u uw handtekening al gezet?

Cees Liefting